Мотоциклге арналған техбайқау талаптарының бір бөлігі белгілі болды

Kolesa.kz редакциясы 2025 жылы мопедті тіркеу басталғаннан кейін оны тексеру қалай өтетінін анықтау барысында мототехниканы техбайқаудан өткізуге қатысты нақты талаптардың жоқтығын байқаған. Көлік министрлігі байктерге қойылатын талаптар еш жерде нақты жазылмағанын айтты және бұл мәселені мүмкіндігінше тезірек шешуге уәде берген еді.

Өткен кеште редакцияға министрлік өкілдері хабарласып, мотоциклге қойылатын талаптар Кеден одағының техникалық регламент қосымшасынан табылғанын жеткізді. Шенеуніктердің айтуынша, мототехника осы уақытқа дейін техбайқаудан еш қиындықсыз өтіп келген.

Алдымен осы талаптарды қарастырып көрейік.

Параметрлер техникалық регламентте бар, бірақ олар жартылай ғана көрсетілген. Мысалы, тежеуіштерге қойылатын талаптар тек жеңіл, жүк көлік, автобус және тіркеме үшін көрсетілген, ал мотоциклге қатысты ештеңе жазылмаған. Құжатта тек «Көлік құралын жол жағдайында тексеру кезінде тежеу тиімділігінің нормативтері» деген бөлім бар, онда мопед, квадроцикл, трицикл және т.б. техника ғана көрсетілген, ал мотоцикл неге екені белгісіз, жоқ. Техбайқау станциясында мамандар мотокөліктің тежеуішін мұндай «жол жағдайында» қалай тексеретіні де түсініксіз.

Рөлге қойылатын талаптар жалпылама жазылған, ал жеңіл, жүк көлік пен квадроциклге арналған талаптар ғана нақты берілген.

Жарық құралына қойылатын талаптар да жалпылама сипатталған. Жеңіл көліктің жарық шегін сипаттайтын толық мәлімет бар, ал мотоцикл мен мопедке қатысты ешқандай ақпарат жоқ.

Шолу мүмкіндігіне қойылатын талаптар тек жабық шанағы бар квадроциклге арналған.

Мототехниканың артқы көрініс айнасы оң және сол жағында болуы керек.

Шина протекторының қалдығына қойылатын талаптар нақты көрсетілмеген, шамасы L категориясындағы барлық көлік құралын қамтиды.

Қозғалтқыш пен оның жүйесіндегі СО₂ құрамы бойынша талаптар L категориясына арналған.

Шу деңгейіне қойылатын талаптар да L категориясына қатысты.

Мотоцикл мынандай жағдайда техникалық регламентке сай келмейді:

• жұмыс істемейтін рөл демпфері немесе оның болмауы;
• жолаушыға арналған аяқ тірегіш немесе тұтқаның болмауы (зауыт орнатқан болса);
• қауіпсіздік доғаның болмауы немесе оны пайдалану мүмкін болмайтындай жағдайда болуы;
• мотоцикл рамасы мен бүйірлік тіркеме рамасы жалғанған орынның бос болуы.

Яғни, құжаттағы талаптардың бір бөлігі мопедке, ал екіншісі мотоциклге қатысты, ал кей нәрселер жалпылама ғана жазылған. Мамандар нақты жазылмаған нәрсені қалай тексеретіні мүлдем түсініксіз. Осы туралы біз алдыңғы жарияланымда егжей-тегжейсіз айтқан едік. Әрине, барлық ақпаратты толықтай түсіндіру керек еді, бұл жерде редакцияның жіберген олқылығы бар. Бұған қоса Көлік министрлігі мотоцикл иелерінің соңғы он жылда техникалық тексеруден еш қиындықсыз өтіп жүргеніне сенімді. Бірақ тағы да сұрақтар туындайды…

Мотоциклшілердің техникалық байқау орталықтары олардың техникасын тексеруге қабылдамай жатқаны немесе тек суретке түсіріп, тексермей диагностикалық карта беретіндері туралы шағымдарына не дейміз? Орталықтарда бұл үшін қажет жабдық жоқ. Тексеру керек параметрлердің жартысы, біз айтқандай, ешкімге белгісіз. Сонда мотоциклшілер не үшін төлеп жүр?

Көктемде бұл мәселе мопедпен де қайталанады.