Қыркүйектің басынан мамырдың аяғына дейін жүргізушілер жолда екі есе сақ болғаны жөн. Себебі мектеп оқушылары, әсіресе бастауыш сыныпта оқитындар көшеде қалай жүруді толық білмейді. Балаларды жол ережесін оқуға мәжбүрлеу де қиын, тіпті ата-аналардың өзі жол ережесін дұрыс түсіндірмейді.
Бұл материалда балалар есте сақтауы керек негізгі қағидаларды жазып отырмыз.
Қай жерде жүруге болады
Қалада жаяу жүргіншілер тротуар немесе жаяу жүргіншілер жолымен жүру керек. Жақын маңда тротуар болмаса, велосипед жолымен жүру қажет. Мұндай жағдайда барынша жол шетімен жүріп, велосипед немесе самокаттан абай болған жөн. Егер көшеде тротуар болмаса, жол жиегімен жүруге рұқсат етіледі.
Қай жерде жүруге болмайды
Жаяу жүргіншілердің жүруіне тыйым салатын белгі (ақ-қызыл фонды шеңберде жүріп бара жатқан адамды қиғаш сызған) тұрған жерде жүруге болмайды. Веложол және веложолақпен де еркін қозғала алмайсыз. Сондай-ақ жаяу жүргінші автомобиль жолына шықпауы қажет.
Жолдан қай жерден өтуге болады
Ең қауіпсізі — бағдаршам бар қиылыстан өту. Егер жақын жерде бағдаршам болмаса, реттелмейтін жаяу жүргіншілер өткелі деп аталатын «зебрамен» жүрген жөн. Егер бағдаршам немесе жаяу жүргіншілер өткелі жоқ болып, жолды тек кесіп өтуге тура келсе, қауіпсіздікке баса мән бере отырып, тіке (90 градус) өту қажет. Жолдың екі жағы да анық көрінетін тұстан өткен абзал.
Ірі қалаларда жаяу жүргіншілер көпірі және жерасты өткелі болады. Олар бәрінен қауіпсіз, жолдан өткенде ерінбей осылармен жүрген дұрыс.
Жолдан қалай өту қажет
Автомобиль екі бағытта жүретін жолдан өтердегі басты ереже мынау: жолға шығар алдында солға қарап, қауіпсіз екеніне көз жеткізіңіз, ал жол ортасына жеткенде оң жаққа қарау қажет. Көшені қай жерден кесіп өтсеңіз де, осы ережені естен шығармаңыз.
Ал үлкен даңғыл немесе бір жақты көшеден өтерде автобус немесе веложол бар-жоғына мән беру керек. Егер бар болса, жолға шығарда екі жаққа да қарап, келе жатқан көлік жоқ екеніне көз жеткізіңіз!
Егер бала велосипед немесе самокат мініп жүрсе, жолдан өтерде одан түсу (түсіру) керек.
Бағдаршам
Реттелетін қиылыстан өтерде әркім бағдаршамға бағынуға тиіс. Жасыл жанғанда жүріп, қызыл жанғанда тоқтайды. Бірақ жасыл жанды екен деп жолға жүгіріп шығуға болмайды. Алдымен екі бағыттағы машиналардың тоқтағанына көз жеткізіңіз.
Ескерту: қалада кей жаяу жүргіншілер өткеліндегі бағдаршам жанында шағын экраны бар сары панель болады. Жасыл шырақ ертерек жансын десеңіз, осы панельді басып қойыңыз.
Жол қозғалысын реттеуші
Қалада бағдаршам үнемі жұмыс істеп тұрмайды. Кейде оларды жол қозғалысын реттейтін полицей ауыстырады. Олар қиылыста тұрып, қызыл таяқшамен қайда жүру керек екенін көрсетеді. Полицейдің қимылын қалай түсінуге болады? Егер жол реттеуші сізге қарап тұрса немесе оның арқа тұсында тұрсаңыз, жүрмейсіз. Ал бүйір жағында тұрсаңыз, жүруге болады. Таяқ ұстаған қолын алға созып тұрса, полицейдің арт жағынан ғана өте аласыз.
Зебра
Реттелмейтін жаяу жүргіншілер өткелінде жоғарыда айтылған негізгі ережелер қолданылады. Жолға шықпас бұрын қауіпсіз екеніне көз жеткізу керек. Ереже бойынша машина жаяу жүргіншіге жол беруге міндетті, бірақ барлық жүргізуші ережені сақтай бермейді.
Сол үшін жолға шығар алдында алдымен солға қарап, көліктер тоқтағанына көз жеткізіп алған дұрыс. Ал жол ортасына таяғанда оңға қарап, машиналар тоқтап тұрса, қозғалыты жалғастырамыз.
Ескерту: зебрамен жүгіріп өтуге болмайды. Жылдам келе жатқан көлікті байқамай қалуыңыз мүмкін. Мұндайда жүргізуші де тоқтап үлгермейді, сол үшін жолды кесіп өтер алдында сәл кідірген жөн.
Сондай-ақ тұрған автомобиль немесе басқа кедергінің тасасынан жолға бірден шығуға болмайды. Алдымен жолға қарап, қауіпсіз екеніне көз жеткізген соң ғана жүру керек.
Ескерту: зебра немесе бағдаршамда сиренасын қосып, арнайы жарығын жағып келе жатқан машинаға жол беру керек.
Құлаққап, капюшон және қара киім
ҚР жол ережесінде құлаққап тағуға және капюшон немесе қара киім киюге тыйым салынбаған. Бірақ бұлар жолда қауіпті болуы мүмкін.
Капюшон жаяу жүргіншінің жолды көру бұрышын тарылтады, сол үшін жолға жақындағанда оны шешу қажет. Құлаққап туралы да осыны айтуға болады. Жұртқа мүлде құлаққап тақпа деу қиын, бірақ жолдан өтерде оны алып,
Ал қара киім түнде, әсіресе қараңғы көшелерде қауіпті болады. Үстіне тұтас қара киім киген адамды жүргізушілер көрмей қалуы мүмкін. Егер қара киім кисеңіз, жарыққа шағылысатын элемент таққан дұрыс болады. Жолдан өтерде смартфон жарығын жағуға болады, бірақ ол мәселені толық шешпейді, жолда аса сақ болу керек.
Балаңыз баратын мектепте жол ережесін оқыта ма? Сіздің ойыңызша жол ережесін үйретуді міндеттеу керек пе?
Комментариев: 0