12 наурызда Қазақстан импорттаушыларға елге SOS (ЭВАК) батырмасы жоқ авто кіргізуге тағы рұқсат берді. Еуразиялық Экономикалық комиссия кеңесі жеңілдік мерзімін 2024 жылдың 1 ақпанына дейін ұзартты. Негізгі себеп — санкциялар мен әлемдік нарықта жартылай өткізгіштің жетіспеуі. Бұл жүйенің қазіргі нұсқасы керек пе?
Әрине, керек!
Жүйені машинаға орнатқаннан кейін жұмыс істеп тұрса жақсы. Соңғы жылдары Қазақстанда жедел қызмет шақыру жүйесі істен шыққан жағдайлар көп болды. Құрылғыны корапта сатады: қаласаң — орнат, қаламасаң — өзің біл. Оны сатып алу және тіркеу темір тұлпарды сертификаттау мен кедендік тазарту үшін керек еді. Орнатқаннан кейін құрылғының жұмыс істеу-істемеуі екіталай. Ал көлік иелері болса, көлік құрылымының қауіпсіздігін растайтын куәлік алу үшін борт терминалын алуға жүз мыңдап ақша жұмсайды.
SOS батырмасы жұмыс істейді деген ақпарат та бар. Төтенше жағдайлар министрлігі Kolesa.kz баспасына берген сұхбатында 2019 жылдың 1 қаңтарынан бұл батырманы 367 мың көлікке орнатқанын мәлімдеді. Осы кезге дейін ТЖМ сол батырма арқылы 1 379 194 шақырту алған, оның 3216-сы ғана шынайы. Қалғаны тест, байқаусызда басып жіберген, балалар ойнап басқан жағдайлар. Көмек алғаны:
- 2019 ж. — 362 адам;
- 2020 ж . — 518 адам;
- 2021 ж . — 988 адам;
- 2022 ж. — 1121 адам;
- 2023 ж. 3 наурыздағы мәлімет бойынша — 227 адам.
Жүйенің көмегі тиіп жатыр, басқа не керек дерсіз? Бірақ Kolesa.kz-ке жаңа машина иелері бағасы удай SOS батырмасына шағымданып хат жазып жатыр. Шын мәнінде батырма түкке тұрмайды, тіпті тексеру үшін басқанда жұмыс істемейді.
Редакция елімізде жақында тіркелген бірнеше көлікті тексеріп көрді. Жедел шақыру батырмасы атына заты сай болмай шықты. Бірнеше жыл бұрын батырманы міндеттеген кезде де, осы жағдай болған. Тәжірибе жасайық деп импорттаушының бірінен құрылғыны сұраттық. Қытайда жасалған темір тұлпарға барлық құрылғы сай келмейді. Бағасы қымбат, табу да қиын. Электрониканы 12 вольттық аккумуляторға қосып, шақырту батырмасын бастық. Динамиктен жағымсыз дыбыс пен жүйе іске қосылды деген дауыс шықты. Сонымен бітті. Оператор байланысқа шыққан жоқ, ешкім көмек көрсетпеді.
Күмәнді сейілту үшін ресми дилер әкелген көліктен қоңырау шалдық. Нәтиже көңіл көншітпеді.
Жинақта, өндіруші тілімен айтсақ ЭВАК-та не бар?
Шақырту терминалы өзінің сигнал жіберу/қабылдау қызметін атқарады. Бірақ сымның екінші жағында жауап болмауы мүмкін. Кепілдік туралы жазылған мәтін көңілге күдік ұялатты. Кепілдік кезеңі бір жыл екен, одан кейін ақшаға жөндетесіз. Ал құрылғының өзіне үш жыл кепілдік берген. Осы жерде сұрақ туындайды. Батырманың кепілдік мерзімі бір жыл ма, әлде үш жыл ма? Үш жылдың өзі аз секілді. Қазақстанда көлікті одан ұзақ мерзімге сатып алады. Апат кезінде SOS түймесі істемей қалса, өндірушіден жауап алына ма? Күнде қолданып жүрген автомагнитоланың істен шығуы бір бөлек, ал өміріңді құтқару үшін бір-ақ рет іске қосылатын қауіпсіздік жүйесі өте маңызды.
Тәжірибемізде ерекше жағдай болды. Алматыдағы Kia Carnival SOS батырмасына жауап бермеді, ал Шымкентте осы көлік операторы сол сәтте байланысқа шықты. Байланыс пен GPS-ты тексердік, барлығы қалыпты жұмыс істеп тұрды.
Нәтижесіз нәтиже
Бұл жүйе қалай жұмыс істейді? Апатқа ұшыраған қанша адамнан қоңырау келіп түседі, бірақ ол құтқарушыларға жете ме, жоқ па? Келер жылы жүргізушілерді жүйені орнатуға міндеттейді. Одан пайда бола ма?
Осы сұрақтарға жауап алу үшін ЭВАК операторы — Ғарыштық техника және технологиялар институтының жауабын бір ай күттік, әзірге нәтиже жоқ. Төрт жылға созылған бұл оқиғаның бәрі машинадағы қауіпсіздікті күшейтетін құрал емес, біреудің қалтасын қампиту әдісі секілді.
Редакция SOS түймесінің көмегі тиген адамды іздеп жатыр. Егер сіз сондай жағдайды бастан өткерсеңіз не көмек алған адам туралы айтуға дайын болсаңыз, біздің редакцияға жазыңыз.
Комментариев: 0