Халықтың қалтасын аңдыған әккі қулар ең жиі қолданатын айла-тәсілдер:
1. Бірегей ұсыныс. Тауар мен оның бағасы басқа ұсыныстардан әлдеқайда жақсы көрінеді.
2. Ажиотаж. Сатушының тауарын алғысы келетіндер көп, сондықтан ол алдын ала төлем жасауға үгіттейді.
3. Асығыстық. Сатып алушы тауарды кез келген бағаға сатып алуға дайын және ақша аудару үшін картадағы мәліметтерді сұрайды.
4. Көңілшектік. Алаяқ тауар алуға көмектесуді өтінеді. Мысалы, оның денсаулығы сыр берген немесе өзі барып ала алмайтын жағдайда болуы мүмкін. Ол тауарды курьер алып кетеді деген желеумен карта мәліметтерін сұрайды.
5. Сатып алушы немесе сатушы басқа қалада жүр. Мұндай жағдайда алдын ала төлем міндетті саналады және бұл қылмыскерлер үшін тамаша мүмкіндік.
6. Банктен немесе полициядан түскен қоңырау. Алаяқтар карта көмегімен күдікті операция жүріп жатқанын немесе Ұлттық банктің арызы бойынша қылмыстық іс қозғалғанын айтады. Артынша карта, жасалған операциялар туралы барлық мәліметті, құпия SMS-код пен онлайн банкингтің құпиясөзін беруді талап етеді.
Алаяққа алданбау үшін не істеу керек
Қылмыскердің құрығына түсіп қалмас үшін мына ережелерді сақтаған жөн:
1. Аты-жөніңіз, телефон, мекенжай, электронды пошта, туған жылыңыз бен жеріңіз, отбасыңыз бен табысыңыз туралы ақпарат, карта дерегі, басқа мессенджердегі байланыс нөмірін ешкімге жария етпеңіз. Смс және пуш-ескертудегі кодтарды жан баласына айтпаңыз.
2. Тек Kolesa.kz-тегі жеке хабарламалар арқылы сөйлесіңіз.
3. Сатушының рейтингі мен профиль ашылған уақытты тексеріңіз. Бағасы төмен тауар мен сайтта жақында тіркелгендер күдік туғызады.
4. Төлем жасайтын сілтемені баспаңыз. Тауар қолыңызға тиіп, қызмет көрсетілген соң ғана ақысын төлеңіз.
5. Асықпаңыз, әр шешімді байыппен қабылдаған абзал. Кез келген ұсақ-түйекке мән беріңіз. Алаяқтар көбіне сатып алушыны асықтырып, тауарды басқа адамға сатып жіберем деп қорқытады. Адал саудагерлер жылы шырай танытып, қосымша сұрақтарға жауап беруге дайын болады.
6. Егер көңілге күдік ұяласа, ешқандай қызмет үшін алдын ала ақы төлемеңіз.
7. Бөгде бағдарлама орнатпаңыз.
8. Егер күдікті профиль немесе хабарландыру көрсеңіз, оған шағымданыңыз не Қолдау қызметіне хабарлаңыз. Біз сатушыны тексереміз. Интернетте ешкімге сенбей, қосымша тексерген дұрыс.
Алаяққа алданып қалсаңыз
Егер қылмыскердің арбауына түсіп, сан соғып қалсаңыз, бірден жергілікті полиция бөлімшесіне алаяқтық дерегі бойынша жүгінуге кеңес береміз. Сіз арызданған соң ресми сұраным негізінде біз құқық қорғау органдарына қажет мәліметті береміз.