«Конструктор»-көліктерді заңдастыру 21 мамырда басталады

Көлік заңдастыру туралы бұрынғы қаулыға өзгеріс еніп, 10 мамырда жаңа 356 нөмірлі құжат жарық көрді, ол он күннен кейін, 21 мамырда қолданысқа енеді.

Өзгеріс енген құжатқа сай көлік заңдастыруға «уәкілетті орган айқындаған өзге ақпараттандыру объектілері» (екінші деңгейдегі банктердің мобильді қосымшасы және т.б. — Kolesa.kz) арқылы өтініш беруге болады әрі заңдастырған машинаны арнайы ХҚКО-да полицейлер тексереді.

Қаулыға «конструкторлар» жайлы жаңа 11-1 тармақ қосылады, онда былай деп жазылған:

«Егер Еуразиялық экономикалық одаққа мүше елге (бұдан әрі — ЕЭО) келген көлік құралы кедендік тазартудан өтпесе әрі бұл көлік құралы ЕЭО-ға мүше елде есепте тұрмаса, Қазақстанға 2022 жылғы 1 қыркүйекке дейін келсе және іздеуде жүрмесе, мұндай машинаны алғашқы тіркеу сомасы ретінде 200 000 теңге төлеп, есепке қоюға рұқсат етіледі, бірақ мұндай көлікті басқаға сатуға және Қазақстан аумағынан тыс жерге шығаруға болмайды. Көлік заңдастыру үшін мына құжаттар қажет:

• өтініш;
• ішкі істер органының уәкілетті қызметкері берген көлік құралын тексеру актісі;
• техникалық тексеріс операторы беріп, көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті орган техникалық тексеріс операторының реестріне енгізген міндетті техникалық тексерістен өткенін растайтын диагностикалық карта».

Қаулыда «конструктор» көліктер жайлы нақты ештеңе айтылмаған. Мұндай машиналар ЕЭО аумағына (негізінен Ресейге) қосалқы бөлшек ретінде кірген. Демек деректер базасында оларға көлік құралы ретінде кедендік алым төленгені жөнінде ақпарат жоқ. Қаулыға сай машина ЕЭО мемлекетінде есепте тұрмауы қажет. Ал «конструкторлар» Қазақстанда Ресей нөмірімен жүрген. Олар нөмірді Ресейде қалай алғанын құзырлы орган анықтауы қажет. Бірақ анығы сол, бәрінде нөмір бар. Сонда «автоконструкторды» қалай заңдастырады? Нөмір мен құжаттың көзін жойып, машинаның заңсыз келгеніне көз жұма қарай ма?

Тағы бір мәселе, «кедендік тазартудан өтпеген, ЕЭО-да тіркеуде жоқ» машиналар тізімінде Грузия, Моңғолия сияқты ЕЭО-ға мүше емес мемлекеттен келген техника да бар. Қаулы тек «конструктор» көліктерді ғана емес, елге алыс шетелден келген автомобильдерді де 200 000 теңгемен заңдастыруға мүмкіндік береді. Әрине, мұндай машинаны тек Қазақстан аумағында пайдалануға болады.

«Дөңгелекті көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы» техникалық регламент бойынша Көлік қауіпсіздігін растайтын куәлік алмай «конструктор» машинаны тіркеуге тыйым салынады. Бұл мемлекетаралық құжат болғандықтан, үкімет қаулысына қарағанда маңыздырақ. Бірақ Қазақстан билігі көлік заңдастыру үшін оны елеусіз қалдыратын сияқты.